The Geopolitics of Infrastructure. Hedendaagse perspectieven

Infrastructuur belichaamt grootse ideeën. Haar bestaansreden ligt in het mogelijk maken van stromen van objecten, ideeën en mensen. In al haar uiteenlopende vormen ondersteunt ze de stromen en uitwisselingen die de algemene organisatie van ons leven, ons levensonderhoud en onze beschaving vormgeven — van handel, transport, energie en communicatie tot essentiële pijlers van de publieke sfeer, zoals gezondheidszorg, onderwijs, nutsvoorzieningen en kunst.

Infrastructuur is zowel een object als de relatie — actueel en toekomstgericht — tussen objecten. Ze belichaamt het idee van een wereld in beweging, en reikt vandaag van technologie en big data tot alternatieve energiebronnen, stedelijke automatisering en algoritmisch beheer, onderzeese havens en uitgestrekte spoorwegcorridors zoals het Belt & Road-initiatief. Tegelijkertijd omvat infrastructuur ook oorlog — en dus ook haar eigen vernietiging. Fundamentele elementen als aarde, lucht, water en vuur worden ingezet binnen contexten van overlappende jurisdicties, snelle verstedelijking en een herstructurering van arbeid. Op die manier wordt het landschap blootgesteld aan een complex web van geopolitieke invloeden.

Infrastructuur wordt uitgerold op transnationaal, zelfs mondiaal niveau. Men zou kunnen stellen dat infrastructuur de menselijke wereld vormgeeft — inclusief de productie van kennis en welvaart. Ze zou zelfs als een bron van betovering kunnen worden beschouwd. Infrastructuurprojecten, of ze nu publiek, privaat of een hybride vorm aannemen, zijn in vele delen van de wereld uitgegroeid tot krachtige symbolen van modernisering, ambitie, invloed en macht. Van samenwerking en concurrentie tot afhankelijkheid, milieuschade en ontheemding — infrastructuur is uitgegroeid tot een geopolitieke kracht tussen landen.

Infrastructuur wil tijd en ruimte veroveren. Deze dualiteit — tegelijk zichtbaar en onzichtbaar, tastbaar en ontastbaar, evenzeer gericht op onderhoud als op belofte — maakt infrastructuur tot een complex en zelfs conceptueel gegeven, en dus moeilijk te doorgronden. Echter, infrastructuur laat zich lezen als een ruimtelijk en temporeel spoor van hoe processen verlopen — en precies daarom kan ze worden onderzocht aan de hand van technologische, economische, logistieke, politieke, sociale en biologische overwegingen. Vele kunstenaars onderkennen de urgentie van een dergelijke benadering. De tentoonstelling The Geopolitics of Infrastructure brengt werk van een generatie kunstenaars die een hedendaags perspectief bieden op de actuele betekenis van infrastructuur binnen een transnationale geopolitieke context.

Een generatie kunstenaars getuigt van een nieuw transnationaal bewustzijn binnen een multipolaire context. Kunstenaars onderzoeken de politieke implicaties, de verbeelding en de machtsdynamieken van infrastructuur. De tentoonstelling The Geopolitics of Infrastructure toont onderzoekende praktijken die reflecteren op hoe dergelijke structuren functioneren als organiserende systemen over grenzen heen, als instrumenten van staatsvorming. In het besef dat geopolitiek ook de omstandigheden van de artistieke praktijk beïnvloedt, onderzoekt The Geopolitics of Infrastructure eveneens de ruimte van de artistieke verbeelding bij het conceptualiseren van nieuwe, alternatieve infrastructuurmodellen.

Curator: Nav Haq.

De tentoonstelling wordt georganiseerd in het kader van het lopende L’Internationale-project ‘Museum of the Commons’.

L’Internationale wordt gefinancierd door de Europese Unie. De opvattingen en meningen in deze publicatie zijn uitsluitend die van de auteur(s) en weerspiegelen niet noodzakelijk het standpunt van de Europese Unie of het Uitvoerend Agentschap voor Onderwijs en Cultuur (EACEA). De Europese Unie en het EACEA kunnen dan ook niet aansprakelijk worden gesteld voor het gebruik dat van de informatie in deze publicatie wordt gemaakt.

Nieuwe film van Shahana Rajani geproduceerd door de Han Nefkens Foundation in samenwerking met de Prameya Art Foundation (PRAF), Delhi, Indië; Nottingham Contemporary, VK; de Ishara Art Foundation, Dubai, UAE; het Museum of Contemporary Art Tokyo (MOT), Japan; het Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen (M HKA), België; en Para Site, Hong Kong.

De deelname van Sojung Jun wordt genereus ondersteund door de SBS Foundation.

Het publieksprogramma Archipelago of Artistic Practices dat gelijktijdig met de tentoonstelling plaatsvindt, wordt mede georganiseerd door Jubilee.